มนุษย์สองร้อยปี (The Bicentennial Man) เป็นนิยายวิทยาศาสตร์ ประเภทเรื่องสั้น ที่แต่งโดยไอแซค อสิมอฟ ตีพิมพ์ครั้งแรกเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2519 และได้รับรางวัลฮิวโก ในปีนั้น นิยายบอกเล่าถึงเรื่องราวของหุ่นยนต์ชื่อ แอนดรูว์ ซึ่งทำหน้าที่รับใช้ครอบครัวหนึ่งอย่างซื่อสัตย์เป็นเวลาหลายชั่วอายุคน จากการได้คลุกคลีกับมนุษย์เป็นเวลาหลายปี แอนดรูว์ค่อยๆ ซึมซับด้านต่าง ๆ ของมนุษย์ ค่อยๆ เปลี่ยนแปลงชิ้นส่วนต่างๆ ของตัวมัน ลดทอนความเป็นเครื่องจักรลงทีละน้อย จนในที่สุดก็ได้รับการยอมรับว่ามีความเป็นมนุษย์โดยสมบูรณ์ ในนิยายมีการนำเสนอเรื่องกฎ 3 ข้อของหุ่นยนต์ ด้วย ต่อมา ไอแซค อสิมอฟ ได้ร่วมกับ โรเบิร์ต ซิลเวอร์เบิร์ก เขียนนิยายขยายความเรื่อง The Bicentennial Man ออกมาเป็น The Positronic Man ตีพิมพ์เมื่อเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2536 ภายหลังการเสียชีวิตของอสิมอฟในปี พ.ศ. 2535 ในปี พ.ศ. 2542 มีการนำนิยายเรื่องนี้มาสร้างเป็นภาพยนตร์ ชื่อ Bicentennial Man นำแสดงโดย โรบิน วิลเลียมส์ ใช้ชื่อไทยว่า บุรุษสองศตวรรษ ในศตวรรษแรกของสหัสวรรษใหม่ ความก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยีของโลกไล่ ตามทันความรู้สึกนึกคิดของมนุษย์ ริชาร์ด มาร์ติน (แซม นีลล์) ได้ซื้อของขวัญชิ้นหนึ่ง เป็นหุ่นยนต์รุ่นใหม่ NDR-114 และถูกตั้งชื่อว่าแอนดรูว์ (รอบิน วิลเลียมส์) โดยลูกคนเล็กของครอบครัว ก่อนที่แอนดรูว์จะมานั้น ตระข้าพเจ้าลมาร์ตินมีสมาชิก ได้แก่ ริชาร์ด มาร์ติน ซึ่งแอนดรูว์เรียกด้วยความเคารพว่าท่าน ภรรยาของเขา ที่เรียกง่ายๆ ว่า คุณผู้หญิง และลูกของพวกเขาอีกสองคน แม้ว่าแอนดรูว์จะเป็นหุ่นยนต์ที่ถูกซื้อมาเป็นของใช้ประจำบ้าน ที่ถูกตั้งโปรแกรมให้ทำงานเป็นคนรับใช้ของมนุษย์ แต่เขากลับแสดงให้เห็นถึงการมีความคิดสร้างสรรค์ ความอยากรู้อยากเห็น และมิตรภาพแบบเดียวกับมนุษย์ เป็นเวลาหลายทศวรรษที่ แอนดรูว์มีชื่อเสียงและขายผลงานได้ แต่เขากลับรู้สึกเปลี่ยวเหงา เมื่อครอบครัวมาร์ตินค่อยๆ ขยับขยายและแก่ตัวลง ทำให้แอนดรูว์รู้ตัวว่าต่างจากคนอื่นมากเพียงใด แต่เพราะความช่วยเหลือจากเพื่อนใหม่ รูเพิร์ต (โอลิเวอร์ แพลตต์) ผู้เชี่ยวชาญด้านหุ่นยนต์จอมสร้างสรรค์และไม่ขึ้นกับใคร แอนดรูว์จึงสามารถค้นพบตัวเอง พัฒนาและรับรู้ถึงอารมณ์ ความรู้สึก และความสามารถของเขาเองได้ เมื่อแอนดรูว์กลับสู่ชีวิตเดิม เขายังคงใกล้ชิดกับสมาชิกใหม่ของครอบครัวมาร์ติน ในครั้งนี้เขาได้เรียนรู้ว่ามนุษย์ต้องดับสูญลง และความแปลกที่เหมือนจะกีดกันเขาออกจากความเป็นมนุษย์ กลับทำให้เขามีความเป็นมนุษย์ขึ้นมาพากย์ไทย Soundtrack : Sub Thai
